मुंबई: प्रदूषणाच्या स्पर्धेत, कोकणात navi ‘आशा’ फुलली असल्याचे दिसून येत आहे.
सध्याच्या वेगवान जगात, निसर्ग संवर्धन (Nature Conservation) हा अत्यंत महत्त्वाचा विषय बनला आहे. दुर्दैवाने, सर्वत्र वृक्षतोड आणि प्रदूषणाची (Pollution) स्पर्धा सुरू असताना, रत्नागिरी जिल्ह्यातील दापोली तालुक्यात (Dapoli Taluka) मात्र एक सकारात्मक बदल घडत आहे. ‘निवेदिता प्रतिष्ठान’ आणि ‘आम्ही आपले होम स्टे’ यांच्या संयुक्त विद्यमाने येथे ‘बिन भिंतीची शाळा’ (School Without Walls) हा अभिनव प्रकल्प सुरू करण्यात आला आहे. यामुळे कोकण आणि दापोलीच्या पर्यटनालाही नवीन दिशा मिळाली आहे.
‘गुण’ नव्हे, ‘जाणीव’ जागृतीचा उद्देश
दापोली तालुक्यातील जालगाव येथे हा उपक्रम शाळा आणि महाविद्यालयांमधील विद्यार्थ्यांसाठी सुरू आहे. प्रकल्प प्रमुख डॉ. प्रशांत परांजपे (Dr. Prashant Paranjape) यांनी यामागील संकल्पना स्पष्ट केली.
> “आज पर्यावरण विषय हा केवळ गुणांपुरता मर्यादित राहिला आहे. पालकांपर्यंत निसर्गाच्या ऱ्हासाची (Degradation) जाणीव पोहोचली नाही. ही स्थिती बदलून, निसर्गरक्षण (Nature Protection) किती महत्त्वाचे आहे आणि सत्यस्थिती किती गंभीर आहे, याची प्रत्यक्ष जाणीव करून देण्यासाठीच या निसर्ग शाळेचे आयोजन केले आहे.”
>
या शाळेचा मुख्य उद्देश विद्यार्थ्यांना निसर्गाच्या सान्निध्यात आणून, पुस्तकी ज्ञानाऐवजी अनुभवातून पर्यावरण शिक्षण देणे हा आहे.
हजारो विद्यार्थ्यांचा सहभाग
या ‘बिन भिंतीच्या शाळेत’ आजवर हजारो विद्यार्थी सहभागी झाले आहेत. निसर्गाच्या प्रत्यक्ष वातावरणात शिक्षण घेतल्याने त्यांच्यात पर्यावरणाबद्दल अधिक आस्था निर्माण होत आहे.
दापोलीचा हा उपक्रम निसर्ग संरक्षणाचे महत्त्व भावी पिढीच्या मनावर बिंबवणारे एक प्रेरणादायक पाऊल ठरत आहे.
