मुंबई प्रतिनिधी : महाराष्ट्र राज्याचा सर्वोच्च नागरी सन्मान असलेला ‘महाराष्ट्र भूषण पुरस्कार २०२४’ ज्येष्ठ शिल्पकार राम व्ही. सुतार यांना जाहीर झाला आहे. ही घोषणा मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी आज विधानसभेत केली. वयाच्या १००व्या वर्षीही शिल्पकलेत सक्रिय असलेले राम सुतार यांच्या कार्याचा हा गौरव आहे. या घोषणेनंतर विधानसभेत सर्वपक्षीय आमदारांनी टाळ्यांच्या कडकडाटात त्यांचे स्वागत केले.
राम सुतार यांचे योगदान
राम सुतार हे आंतरराष्ट्रीय ख्यातीचे शिल्पकार असून, त्यांनी भारताच्या सांस्कृतिक आणि ऐतिहासिक वारशाला शिल्पांच्या माध्यमातून अमरत्व बहाल केले आहे. त्यांनी साकारलेली गुजरातमधील ‘स्टॅच्यू ऑफ युनिटी’ ही सरदार वल्लभभाई पटेल यांची १८२ मीटर उंचीची पुतळा ही जगातील सर्वात उंच पुतळा म्हणून ओळखली जाते. याशिवाय, महात्मा गांधी यांच्या अनेक पुतळ्या, चंबळ स्मारक, बेंगळुरू विमानतळावरील केम्पेगौडा पुतळा अशा अनेक स्मारकांनी त्यांनी देशभरात आपली छाप सोडली आहे. वयाच्या शंभराव्या वर्षीही ते शिल्पकलेत कार्यरत आहेत, हीच त्यांच्या समर्पणाची खरी ओळख आहे.
मुख्यमंत्री फडणवीस म्हणाले, “राम सुतार यांनी आपल्या शिल्पकलेतून महाराष्ट्राचा आणि देशाचा गौरव वाढवला आहे. त्यांच्या कलाकृती जगभरात भारताचे प्रतिनिधित्व करतात. ‘महाराष्ट्र भूषण २०२४’ साठी त्यांच्या नावाला सर्वानुमते मान्यता देण्यात आली आहे.” हा पुरस्कार त्यांना लवकरच एका विशेष समारंभात प्रदान करण्यात येणार असल्याचेही त्यांनी सांगितले.
महाराष्ट्र भूषण पुरस्कारात २५ लाख रुपयांची रोख रक्कम, स्मृतिचिन्ह आणि प्रशस्तीपत्र यांचा समावेश आहे. हा पुरस्कार साहित्य, कला, क्रीडा, विज्ञान, समाजसेवा आदी क्षेत्रांतील उल्लेखनीय कामगिरीसाठी दरवर्षी दिला जातो. यंदा शिल्पकलेतील अतुलनीय योगदानासाठी राम सुतार यांची निवड झाली आहे.
या घोषणेनंतर सर्वपक्षीय नेत्यांनी सुतार यांचे अभिनंदन केले. विरोधी पक्षनेते विजय वडेट्टीवार म्हणाले, “राम सुतार हे महाराष्ट्राचे खरे रत्न आहेत. त्यांचा हा सन्मान म्हणजे आम्हा सर्वांचा गौरव आहे.” शिवसेना (उबाठा) नेते संजय राऊत यांनीही या निर्णयाचे स्वागत केले आणि सुतार यांच्या कार्याला “काळाच्या पलीकडचे” असे संबोधले.
१९ फेब्रुवारी १९२५ रोजी धुळे जिल्ह्यातील गोंदूर गावात जन्मलेल्या राम सुतार यांनी जे. जे. स्कूल ऑफ आर्टमधून शिक्षण घेतले. त्यांना १९९९ मध्ये पद्मश्री आणि २०१६ मध्ये पद्मभूषण पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले आहे. स्टॅच्यू ऑफ युनिटीच्या निर्मितीने त्यांना जागतिक कीर्ती मिळवून दिली. आजही ते आपल्या स्टुडिओत नव्या शिल्पांवर काम करत आहेत.
महाराष्ट्र भूषण पुरस्काराच्या माध्यमातून राम सुतार यांच्या शिल्पकलेतील योगदानाचा सन्मान होत असून, हा क्षण महाराष्ट्रासाठी अभिमानाचा आहे. त्यांच्या कार्याने प्रेरणा घेऊन नव्या पिढीला कला क्षेत्रात योगदान देण्याची प्रेरणा मिळेल, अशी अपेक्षा व्यक्त होत आहे. आता या पुरस्कार प्रदान सोहळ्याकडे सर्वांचे लक्ष लागले आहे.
